Ο Δήμαρχος κ. Βλαβιανός ήταν εξαίρετος και φωτισμένος άνθρωπος, απείρως ανώτερος από τους δημότες του, ακόμα και από πολλούς δημάρχους που είχα γνωρίσει σε άλλα μέρη της Ελλάδας.

Όμως τα καθήκοντά του τον τυραννούσαν πραγματικά. Η μικρότερη δυσκολία του φαινόταν κρατική υπόθεση και η παραμικρή απαίτηση κάποιου κατοίκου ήταν γι αυτόν το τεκμήριο μιας σκευωρίας σοφά οργανωμένης και κατευθυνόμενης εναντίον της εξουσίας του. Πήγαινα συχνά να τον δω στο σπίτι του, στη Χώρα, είχε ζήσει πολλά χρόνια στην Αθήνα και στη Βλαχία, όπου είχε διατελέσει πρόξενος. Και ενώ η ανεψιά του, η Μαριγώ, μου πρόσφερε σε ασημένιο δίσκο δροσερό νερό και γλυκά του κουταλιού, εκείνος μου διηγόταν την περασμένη του ζωή και, δείχνοντάς μου στα παλιά κάντρα του τοίχου τις ναπολεόντειες νίκες, μου έλεγε πόσο αγαπούσε τη Γαλλία και πόσο λυπόταν που δεν την γνώριζε. Χρωστάω στον κ. Βλανιανό τις ωραιότερες στιγμές που πέρασα στην Αμοργό. Όταν σκέφτομαι πως η παρουσία μου τάραξε, μερικές φορές χωρίς να το θέλω, την ησυχία του, πως η συμπαράσταση που συνόδεψε τις προσπάθειές μου και βοήθησε τις ανασκαφές μου του καταλογίστηκε ζωηρά και ότι τα μεγάλα κεφάλια του νησιού τον κατηγόρησαν ότι ήταν ξενόφιλος, νιώθω ευγνωμοσύνη και τύψεις μαζί.

Ο κ. Βλαβιανός θα ήταν ο μοναδικός καλλιεργημένος άνθρωπος του νησιού, αν δεν είχε γείτονα τον κ. Ιωαννίδη που, με τη μαύρη ρεντιγκότα, τη λευκή γενειάδα, το ψηλό παλιομοδίτικο καπέλο και τον αέρα γνήσιου εκπαιδευτικού, έδινε μια εικόνα μοναδική μέσα στην αγριότητα των άγονων εκτάσεων και των θάμνων, ανάμεσα στις πέτρες και τους ισχνούς σκοίνους που φύτρωναν στις ξερές άγονες πλαγιές. Ο Ιωαννίδης υπήρξε κάποτε ένα από τα πιο δραστήρια μέλη του φιλολογικού Συλλόγου της Κωνσταντινουπόλεως. Το περιοδικό που εκδίδει ο σύλλογος αυτός περιέχει πολλά άρθρα που έγραψε ο ίδιος στην πρώιμη νεότητά του, τα οποία δείχνει στους επισκέπτες με περηφάνια που δεν μπορεί να κρύψει. Πρόκειται για πραγματείες σε θέματα βυζαντινής αρχαιολογίας, ο άνθρωπος αυτός διαβάζει με μεγάλη άνεση οποιοδήποτε ορνιθοσκάλισμα γραμμένο με ψιλά γράμματα και πολύπλοκα συμπλέγματα, πάνω στις περγαμηνές, στα υαλουργήματα, στα μανουάλια και τα τέμπλα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Υπήρξε για πολύν καιρό σχολάρχης της Αμοργού, αμέτρητες γενιές γνώρισαν τη βέργα του, αλλά παρά τις προσπάθειες του αρχαιολόγου δασκάλου, στους νησιώτες αρέσει λιγότερο να αποκρυπτογραφούν τις αρχαίες πέτρες και περισσότερο να τις πουλάνε. Σήμερα ο Ιωαννίδης έχει αφήσει το σχολείο του, ζει πολύ ήσυχα, στο λιτά επιπλωμένο σπίτι του, μαζί με δυο τρεις περιποιητικές γλυκομίλητες ανιψιές, μια αποτραβηγμένη ζωή σοφού γέροντα. Επιτρέπει ατον εαυτό του μία μόνο πολυτέλεια: τα βιβλία. Έχει πολλά, πολύ όμορφα και εκλεκτά. Με μεγάλη ευχαρίστηση βρίσκει κανείς, σ' αυτές τις ερημιές, τα Monuments της Γαλλικής Εταιρείας για την ενθάρρυνση των ελληνικών σπουδών, τις εκδόσεις των Rayet, Homon, Collignon και αρκετά άλλα βιβλία που τα καΐκια δεν συνηθίζουν να μεταφέρουν. Ο Ιωαννίδης έχει αφιερωθεί στη μελέτη της Αμοργού. Γνωρίζει το νησί απέξω κι ανακατωτά. Ιστορικές πληροφορίες, δημοτικά τραγούδια, τοπικές παροιμίες, ιδιωματισμοί της τοπικής γλώσσας, είναι όλα θαμμένα μέσα στις σημειώσεις του. Δε θα υπήρχε τίποτα πιο διασκεδαστικό από το να ξεφυλλίσει κανείς μια τόσο πλούσια μνήμη. Μου φαίνεται όμως ότι ανοίγει αρκετά δύσκολα τους θησαυρούς της λογιότητάς του. Τσιγκουνεύεται τις εκμυστηρεύσεις και σπάνια συναντάει κανείς πιο καχύποπτο αρχαιολόγο. Έμαθα ότι ετοίμαζε μια μεγάλη εργασία για την Αμοργό: έξι τόμοι ήταν έτοιμοι για το τυπογραφείο. Έξι τόμοι είναι πολλοί για λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα, όμως οι Έλληνες έχουν μια ικανότητα ερανισμού που επιτελεί κατορθώματα. Ο Ιωαννίδης ενημερωνόταν με παθιασμένη περιέργεια για τα αποτελέσματα των ανασκαφών μου, ερχόταν σχεδόν καθημερινά με ένα μολύβι και ένα σημειωματάριο, να μου ζητήσει, με χίλιες επιφυλάξεις, την άδεια να αντιγράψει τις επιγραφές που είχα βρει στην ακρόπολη της Αρκεσίνης και στο λόφο όπου είχε ζήσει η κρητική αποικία της Μινώας. Δεν τόλμησα να του αρνηθώ την ευχαρίστηση που τόσο θερμά επιθυμούσε, παρόλο που ο Χαράλαμπος με αποδοκίμαζε συστηματικά. Παρ' όλα αυτά, υποψιαζόμουν πως ο ερχομός ενός Φράγκου στο νησί, κολακεύοντας τον πατριωτισμό του, ταυτόχρονα κέντριζε λιγάκι τη ζήλεια του. Γι' αυτόν τον επαρχιώτη λόγιο ήμουν ένας παρείσακτος. Διέκρινα αυτό το συναίσθημα στις προσπάθειες που κατέβαλλε για να με δεχτεί με πρόθυμη και φιλική ευγένεια, ταυτόχρονα, θα ήθελε να αποκρύψει από τα αδιάκριτα μάτια μου τις αρχαιότητες του νησιού και να μου δείξει πως τις γνώριζε καλά.

Αποζημιωνόταν ξεναγώντας με, από πάνω μέχρι κάτω, στο μοναστήρι που βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού. Καθώς νόμιζε πως η βυζαντινή ιστορία με άφηνε εντελώς αδιάφορο, πίστευε πως μπορούσε ακίνδυνα να μου κάνει διαλέξεις σχετικά με το θέμα, και γνωρίζω αρκετά γύρω από το μοναστήρι της Αμοργού...

Ανεβαίνεις στο μοναστήρι περπατώντας ανάμεσα σε χαλίκια που κατρακυλάνε, σε συστάδες θυμαριού και σε μια πραγματική γιορτή από κατακόκκινες παπαρούνες, κατά μήκος ενός στενού ηλιόλουστου κατσικόδρομου που έρπει σαν λεπτή κορνίζα, πάνω στις φλογισμένες πλαγιές. Από τη μια μεριά, το ψηλό τείχος των βράχων, κάθετο σαν να έχει κοπεί με μαχαίρι. Από την άλλη, οι χαράδρες, που στα μισά της πλαγιάς τους έχουν σταματήσει τεράστιοι όγκοι, κατηφορίζουν απότομα μέχρι τη θάλασσα. Βρισκόμαστε στην άκρη του νησιού: η Αμοργός απλώνει στα γαλανά το μυτερό άκρο της, ένα ακρωτήρι στο χρώμα του αμέθυστου, με βαθύτερους τόνους το απαλό βιολετί φόρεμα που λες και απλώνει ανάλαφρα πάνω στις ξεφλουδισμένες πλαγιές του άγονου βουνού.