Νέα Νικομήδεια (6.218 +/- 150) Εκτύπωση
Συντάχθηκε απο τον/την Administrator   
Πέμπτη, 23 Οκτώβριος 2008 10:58

Ο οικισμός της Νέας Νικομήδειας βρίσκεται περίπου 11 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Βέροιας, είναι ένας γήλοφος στην πεδιάδα που βρίσκεται ανάμεσα στους ποταμούς Αλιάκμονα και Αξιό. Τώρα αποτελεί το πλουσιότερο μέρος της Μακεδονίας, αρδευόμενο για φρουτοκαλλιέργειες και δημητριακά, αλλά εκείνο τον καιρό οι κάτοικοι ζούσαν περιτριγυρισμένοι από το Μεσογειακό μακί, μια πυκνή βλάστηση από θάμνους αειθαλούς βελανιδιάς και πεύκου. Όλη η περιοχή ήταν κάποτε θάλασσα, αλλά μετά από προσχώσεις και εκχωματώσεις σχηματίστηκε μια υφάλμυρη λίμνη. Τα πρώτα σπίτια κατασκευάστηκαν περί τα 100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, στις ακτές της λίμνης. Οι ανασκαφικές έρευνες της δεκαετίας του '60 αποκάλυψαν μεγάλο τμήμα του οικισμού, η έκταση του οποίου υπολογίζεται στα 2400 τετραγωνικά μέτρα. Πρόκειται για έναν από τους πλέον εκτεταμένους και καλύτερα ερευνημένους οικισμούς της Αρχαιότερης Νεολιθικής στην Ελλάδα. Σποραδικά αρχιτεκτονικά λείψανα επιβεβαιώνουν τη χρήση του χώρου και κατά τη Νεότερη Νεολιθική.

Οι δύο αρχιτεκτονικές φάσεις της Αρχαιότερης Νεολιθικής παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την οικιστική οργάνωση της γεωργοκτηνοτροφικής κοινότητας.Η παλαιότερη φάση, η οποία έχει μεγάλη διάρκεια και αποτελεί μια περίοδο αδιάσπαστης προόδου, περιλαμβάνει τετράγωνα πασσαλόπηκτα οικήματα κτισμένα ελεύθερα στο χώρο. Οι πλευρές τους έχουν μήκος περίπου 8 μέτρα και αποτελούνται από λεπτούς κορμούς δέντρων, τοποθετημένους κατακόρυφα και σε απόσταση 0,9-1,2 μέτρα. Ανάμεσά τους τοποθετούνται λεπτά κλαδιά και καλάμια, που συνθέτουν τα τοιχώματα της καλύβας, τα οποία στη συνέχεια καλύπτονται εσωτερικά και εξωτερικά με μάζες αχυροπηλού. Πάσσαλοι στο εσωτερικό των οικημάτων αυτών υποβαστάζουν τη τετράρηχη στέγη, που αποτελείται από κλαδιά, καλάμια , πηλό και άχυρο. Ένα από τα σπίτια έχει ακόμα και εξώστη. Τα δάπεδα των σπιτιών στις πρώιμες φάσεις είναι από πατημένο χώμα. Οι εστίες είναι από πηλό και κυκλικού σχήματος. Έξω από τα σπίτια οι κάτοικοι άνοιγαν αποθηκευτικά φρέατα και ορύγματα για σκουπίδια. Με το πέρασμα του χρόνου έμαθαν να φτιάχνουν φούρνους, σημάδι ότι υπήρχε κανονική καλλιέργεια δημητριακών που τα μετέτρεπαν σε ψωμί.

Τα τετράγωνα οικήματα διατάσσονται γύρω από ένα μεγαλύτερο (12Χ12 μέτρα), το οποίο λόγω των διαστάσεων και των αντικειμένων που βρέθηκαν σ' αυτό (12 ειδώλια, αξίνες κλπ) θεωρήθηκε παλαιότερα ως ιερό. Κατά τη νεότερη φάση της Αρχαιότερης Νεολιθικής χρησιμοποιούνται ορθογώνια, επίσης πασσαλόπηκτα οικήματα, στα οποία διακρίνεται ένας ευρύς και ένας στενός χώρος. Το δε δάπεδο κατασκευάζεται από παχύ άβαφο κονίαμα πάνω σε στρώμα από χαλίκια.

Στη Ν. Νικομήδεια η κεραμική και τα εργαλεία εμφανίζονται από την αρχή. Δεν υπάρχει προκεραμική περίοδος. Τέσσερα είδη αγγείων κατασκευάζονται στη Ν. Νικομήδεια:

  • μονόχρωμα στιλβωμένα αγγεία σε χρωματισμούς κόκκινο, γκρίζο, καστανό και μαύρο.
  • αγγεία από ακάθαρτο πηλό καστανά, με εμπίεστα σχέδια. (η διακόσμηση γινόταν με τα νύχια των χεριών).
  • υπόλευκα αγγεία πάνω στα οποία ζωγραφίζονταν με κόκκινο χρώμα γεωμετρικά σχέδια.
  • αγγεία με λευκά σχέδια πάνω σε κόκκινο βάθος.

Και τα τέσσερα αυτά είδη είναι σύγχρονα μεταξύ τους. Τα αγγεία ποικίλλουν από τους πολύ μεγάλους αποθηκευτικούς πύθους μέχρι τις μικρογραφικές απομιμήσεις. Ποικιλία υπάρχει και στα σχήματα και δεν λείπουν τα τηγανόσχημα σκεύη ή οι τράπεζες με τέσσερα πόδια. Τα πιο συνηθισμένα σχήματα είναι τα ευρύστομα, των οποίων οι στεφάνες κυρτώνονται ελαφρά προς τα μέσα, οι φιάλες με τις ρηχές δακτυκιόσχημες βάσεις και τα υψίποδα αγγεία, τα οποία στη θέση των λαβών έχουν ωτάρια. Δύο ακόμη είδη προϊόντων από πηλό είναι ενδιαφέροντα: οι σφραγίδες και τα ειδώλια. Οι σφραγίδες έχουν μια μικρή πήλινη λαβή και στρογγυλή ή οβάλ βάση πάνω στην οποία έχουν χαραχθεί απλά γεωμετρικά σχέδια. Τα ειδώλια είναι από πηλό ή μαλακή πέτρα, στεατίτη ή πρασόλιθο. Παριστάνουν παχύσαρκες γυναίκες-μητέρες. Έχουν στενόμακρα κεφάλια με έντονες μύτες, μάτια που αποδίδονται με σχισμές όμοια σε σχήμα με τον καρπό του καφέ, εξέχουσες κοιλιές και παχείς γλουτούς.

Τα εργαλεία είναι πελεκητά από πυριτόλιθο ή χαλαζία. Δεν υπάρχει οψιανός. Υπάρχουν ποικίλα είδη κοπτικών λεπίδων: όμορφα λειασμένοι από πράσινο λίθο χειροπελέκεις και σκέπαρνα, σμίλες και ακόνες (λειαντήρες) και δρεπάνια φτιαγμένα από μικρές λεπίδες πυριτόλιθου που έμπαιναν σε οστέινες λαβές (συνήθως από κέρατο), όπως και βελόνες για το ράψιμο ρούχων, φτιαγμένες από οστά ποδιών αιγοπροβάτων, που αποκτούσαν σκληρότητα τοποθετούμενες σε φωτιά. Οι κάτοικοι πρέπει να υπερασπίζονταν τους εαυτούς τους και να σκότωναν τα θηράματα από πολύ κοντά με λίθινα όπλα ή σφεντόνες. Δεν υπάρχουν ακόμη τόξα και βέλη.

Έθαβαν τους νεκρούς τους μέσα σε λάκκους έξω από τα σπίτια τους, μερικές φορές τοποθετώντας τους μέσα σε σωρούς οστών ή στοιβάζοντας τρία παιδιά στον ίδιο λάκκο. Σ' έναν αποθηκευτικό πίθο έξω από μια οικία έθαψαν μια γυναίκα γερμένη στο πλευρό, στην συνεσταλμένη στάση, αγκαλιά με τα δύο της παιδιά. Η ράχη παρουσιάζει συντριπτικό χτύπημα που προφανώς συνέβη πριν αυτή πεθάνει. Αν ο σκελετός αποτελεί τυπικό παράδειγμα των οικιστών, τότε αυτοί θα πρέπει να ήταν αρκετά ψηλοί, με επιμήκη κρανία, λεπτά χαρακτηριστικά και θαυμάσια δόντια.

 


Google Map

LAST_UPDATED2