Gistor

Μπορεί να πέρασαν σχεδόν δυόμισι χιλιάδες χρόνια αλλά ακόμη και πάνω στα ερείπια των τειχών, του Ανακτόρου και του θεάτρου των αρχαίων Αιγών (Βεργίνα) μαίνονται οι έριδες και οι μάχες, όχι πια με στρατούς ή με διακύβευμα την εξουσία, αλλά με ανακοινώσεις και προσεγγίσεις αρχαιολόγων σχετικά με τη χρονολόγηση, την αξία ή την ερμηνεία των ευρημάτων στη Βεργίνα.

Η 23η συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο στη Θεσσαλονίκη, έδωσε την αφορμή για να φανερωθούν ανοικτά οι αντιθέσεις.

Οι πρώτες διαφωνίες διατυπώθηκαν στην ανακοίνωση της Αγγελικής Κοτταρίδη, προϊστάμενης του Μουσείου της Βεργίνας, σχετικά με το Ανάκτορο των Αιγών.

Παρουσιάζοντας νέα δεδομένα για την καταστροφή του, υποστήριξε ότι ο Φίλιππος, «για να διαδηλώσει την ιδέα της πεφωτισμένης εξουσίας του, χρειαζόταν ένα ανάκτορο που να συνδυάζει τη λειτουργία της πολιτικής αγοράς και της ιερής ακρόπολης μιας δημοκρατικής πολιτείας και έτσι γεννήθηκε η ιδέα του Ανακτόρου των Αιγών, αρχέτυπο των «βασιλείων» της ελληνιστικής οικουμένης, με σημερινούς όρους ένα κτίριο όπου συγκεράζονται οι λειτουργίες της Βουλής, του Αρείου Πάγου, του Πενταγώνου και του Μεγάρου Μαξίμου...».

Το συμπέρασμα, όμως, αυτό έδωσε αφορμή να διατυπωθούν έντονες αντιρρήσεις και προβληματισμοί από τους καθηγητές Δημήτρη Παντερμανλή και Μιχάλη Τιβέριο, αλλά και από τον συνάδελφό της στην ίδια Εφορεία Αρχαιοτήτων (ΙΖ’) Παύλο Χρυσοστόμου.

Το θέμα συζητήθηκε εντονότερα και στο περιθώριο της συνάντησης και οι επικριτές της άποψης υποστήριζαν ότι «δεν ήταν δυνατό το Μέγαρο Μαξίμου της εποχής να βρισκόταν στις Αιγές όταν πρωτεύουσα ήταν ήδη η Πέλλα, της οποίας το Ανάκτορο έχει έκταση 60 στρέμματα».

Η επόμενη σύγκρουση έγινε πάνω στα... τείχη της Βεργίνας. Ο καθηγητής Παναγιώτης Φάκλαρης για πρώτη φορά παρουσίασε τα αποτελέσματα των ερευνών του σχετικά με τα τείχη, υποστηρίζοντας ότι «οικοδομήθηκαν σε μία και μόνη φάση και αυτό συνέβη στα χρόνια του Κασσάνδρου».

Το συμπέρασμα αυτό έγινε αιτία να «επιτεθεί» στον κ. Φάκλαρη η κ. Κοτταρίδη, η οποία υποστήριξε ότι η ίδια, ερευνώντας άλλο σημείο των τειχών, εντόπισε υπολείμματα από πολύ παλαιότερες φάσεις ακόμη και από τα χρόνια του Περδίκκα.

Ο κ. Φάκλαρης «αντεπιτέθηκε», υποστηρίζοντας ότι η κ. Κοτταρίδη «εισέβαλε και παρεμπιπτόντως έσκαψε» στον τομέα του, ενώ αυτός είδε τελικά «μόνο το σκούπισμα». Η έρευνά μου είχε όλες τις απαιτούμενες άδειες και έγινε νομιμότατα, αντέτεινε η κ. Κοτταρίδη.

Ο κ. Φάκλαρης, πάντως, στην εισήγησή του δεν κατονόμασε την πόλη που προστάτευαν τα εντυπωσιακά τείχη και τους πύργους που αποκαλύπτει. Ερωτηθείς μάλιστα αν ήταν οι Αιγές, απάντησε χαρακτηριστικά «δεν ξέρω», επιμένοντας στην από πολλά έτη άποψή του ότι στη Βεργίνα δεν βρισκόταν η αρχαία πρωτεύουσα των Μακεδόνων αλλά μια άλλη πόλη.

Ο κ. Τιβέριος, ο οποίος είπε ότι κατά την άποψή του «το τείχος που μας έδειξε ο κ. Φάκλαρης είναι εποχής Κασσάνδρου, αυτό δεν αποκλείει να υπάρχει και σε άλλο σημείο παλαιότερο τείχος, αλλά τίποτα από αυτά δεν διαφοροποιεί την εκτίμηση ότι η πόλη είναι οι Αιγές».

Τέλος, ο καθηγητής Γιώργος Βελένης υποστήριξε ότι «η ιδέα πως το θέατρο στη Βεργίνα κατασκευάστηκε με χωμάτινα έδρανα θα πρέπει να εγκαταλειφθεί οριστικά και είναι λογικό να θεωρήσουμε ότι είχε σειρές εδράνων με μασίφ ξύλινα κομμάτια, που έφταναν μέχρι τη βεράντα του Ανακτόρου των Αιγών», η οποία θα λειτουργούσε μάλιστα ως γυναικωνίτης για τις παραστάσεις.

Η καθηγήτρια Στέλλα Δρούγου, που έχει δημοσιεύσει το Θέατρο της Βεργίνας με άλλα συμπεράσματα, αρκέστηκε να σχολιάσει: «Δεν γνωρίζω αν παρακολουθούσαν και γυναίκες τις παραστάσεις. Εξάλλου δεν ήμουν εκεί».

Προϊστορική κουζίνα

Μια πλήρως οργανωμένη κουζίνα (οπτάνιον) με όλο τον εξοπλισμό της και υπολείμματα από τροφές που είχαν καταναλωθεί, όπως αχιβάδες, χτένια, κυδώνια, καλόγνωμες, πορφύρες, που, όπως φαίνεται, αποτελούσαν και προϊστορικά εκλεκτά θαλασσινά εδέσματα, ανακαλύφθηκε στον αρχαίο οικισμό στο Καραμπουρνάκι Θεσσαλονίκης.

Ο διευθυντής της πανεπιστημιακής ανασκαφής, καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Μιχάλης Τιβέριος, που παρουσίασε την έρευνά του στην ΚΓ’ συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, δήλωσε ότι «με βάση την κεραμική το οπτάνιον αυτό στο λιμάνι της Αρχαίας Θέρμης φαίνεται ότι ήταν σε χρήση κατά τη διάρκεια του 7ου αιώνα π.Χ.». Από τα άλλα κινητά ευρήματα αξιοσημείωτα είναι ένα γεωμετρικό χρυσό ενώτιο, που βρέθηκε μέσα σε ένα άλλο υπόσκαπτο. Το ενώτιο αυτό είναι του ίδιου τύπου με εκείνο που ήρθε στο φως στον ίδιο χώρο κατά την ανασκαφή του 2008, σε άλλη όμως τομή.

Θησαυρός νομισμάτων στη Μίεζα

Ένας θησαυρός ασημένιων νομισμάτων (η πλειονότητα των οποίων προέρχεται από νομισματοκοπεία παραλιακών πόλεων της Μικράς Ασίας), τα οποία έφερε και έκρυψε στην αρχαία Μίεζα ένας παλαίμαχος πολεμιστής που συμμετείχε στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.

Ο θησαυρός των νομισμάτων ήταν κρυμμένος στα θεμέλια του εστιατορίου της αρχαίας αγοράς της Μίεζας, η οποία αποκαλύπτεται για πρώτη φορά και είναι επιβλητική.

Το σύνολο του οικοδομικού συγκροτήματος, που είναι εντυπωσιακό σε όγκο και πρέπει να ξεπερνά συνολικά τα 300 μέτρα, θα πρέπει να ήταν σε λειτουργία από τα μέσα του 4ου π.Χ. έως το πρώτο τέταρτο του 3ου π. Χ. αιώνα, με λειτουργία κτιρίων πολιτικού και θρησκευτικού χαρακτήρα.

Κτίρια 32 αιώνων

Σημαντικά στοιχεία για την καθημερινότητα των ανθρώπων τον 12ο και τον 11ο π.Χ. αιώνα δίνουν τα δύο συγκροτήματα που ανακαλύφθηκαν στην πανεπιστημιακή ανασκαφή της Τούμπας Θεσσαλονίκης. Πέρυσι η ανασκαφή επικεντρώθηκε στη διερεύνηση της περιόδου του οικισμού που ανήκει στην περίοδο γύρω στο 1.200 π.Χ. και τα αποτελέσματά της παρουσίασε ο επικεφαλής της, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Α.Π.Θ. Στέλιος Ανδρέου.

Από αυτήν την περίοδο έχουν μέχρι τώρα αποκαλυφτεί τρία μεγάλα κτίρια, χτισμένα με πλιθιά, με πολλά δωμάτια και οι στενοί δρόμοι που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για να κυκλοφορήσουν στην κορυφή της Τούμπας. Σύμφωνα με τον κ. Ανδρέου, από τη μικροσκοπική ανάλυση των αρχαιολογικών στρωμάτων «μάθαμε ότι κάποια δωμάτια ήταν στρωμένα με χαλιά από φυτικές ίνες». Ενα σημαντικό στοιχείο της ανασκαφής ήταν ο μεγάλος αριθμός των τάφων που εντοπίστηκαν στις αυλές και στους δρόμους του οικισμού.

Πηγή: Έθνος