Gistor

Στο Λευκαντί, στη θέση Ξερόπολη, η αρχαιολογική έρευνα έχει αποκαλύψει οικισμό, που η ιστορία του ξεκινά στα μέσα της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, γύρω στα 2.400 π.Χ. Η ευνοϊκή θέση του οικισμού, σε λοφώδες ύψωμα που εποπτεύει τον καλά προστατευμένο Ευβοϊκό κόλπο και μεταξύ δύο μικρών λιμανιών, υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη και τη μακρόχρονη ιστορία του. Οι οικισμός αυτός θα κατοικηθεί για πολλούς αιώνες μέχρι περίπου το 700 π.Χ., οπόταν θα εγκαταλειφθεί, πιθανότατα λόγω του γνωστού από τις αρχαίες πηγές Ληλάντιου πολέμου.

Η πιο σημαντική φάση στην ιστορία του Λευκαντί αρχίζει μετά την καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτόρων, γύρω στο 1200 π.Χ. Από τις πινακίδες της Γραμμικής Β που βρέθηκαν πρόσφατα στη Θήβα, γνωρίζουμε ότι η Εύβοια ήταν κάτω από τον έλεγχο του ανακτόρου των Θηβών και φαίνεται ότι μετά την καταστροφή του ο οικισμός στην Ξερόπολη απέκτησε περισσότερη ανεξαρτησία, με τη δυνατότηα να ελέγχει την τύχη του. Την περίοδο αυτή οι κάτοικοι αναπτύσσουν εμπορικές σχέσεις με το υπόλοιπο Αιγαίο και την Ανατολή, από όπου και εισάγουν -μεταξύ των άλλων αγαθών- και μια σειρά από εικονιγραφικά θέματα με τα οποία διακοσμούν τα αγγεία τους.