Gistor

Η Επίδαμνος (το σημερινό Δυρράχιο) ήταν μια πολιτεία η οποία γειτόνευε με τους βάρβαρους Ταυλαντίους που ανήκαν στην Ιλλυρική φυλή. Οι Κερκυραίοι της είχαν χτίσει - αποικία τους - αλλά ιδρυτής της ήταν ο Φάλιος του Ερατοκλείδου, Κορίνθιος το γένος, απόγονος του Ηρακλή. Κατά το αρχαίο έθιμο οι Κερκυραίοι τον είχαν μετακαλέσει από την μητρόπολη για την περίσταση. Μεταξύ των αποίκων ήταν και μερικοί Κορίνθιοι και Δωριείς.

Λίγα χρόνια πριν αρχίσει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, ο λαός της Επιδάμνου εξόρισε τους ολιγαρχικούς, οι οποίοι ενώθηκαν με τους βαρβάρους και έκαναν ληστρικές επιδρομές εναντίον της πολιτείας και από στεριά και από θάλασσα. Οι κάτοικοί της βρέθηκαν σε δύσκολη θέση κ' έστειλαν πρέσβεις στην Κέρκυρα ζητώντας να τους βοηθήσει να συμβιβαστούν με τους εξόριστους και να κάνουν ειρήνη με τους βαρβάρους. Οι Επιδάμνιοι πρέσβεις παρουσίασαν τα αιτήματά τους καθισμένοι σαν ικέτιδες στον ναό της Ήρας, αλλά οι Κερκυραίοι δεν δέχτηκαν την ικεσία τους και τους απέπεμψαν άπρακτους.

Οι Επιδάμνιοι όταν έμαθαν ότι δεν έπρεπε να περιμένουν καμιά βοήθεια από την Κέρκυρα αποφάσισαν, μετά από χρησμό των Δελφών να παραδώσουν την πόλη τους στους Κορίνθιους και να τους αναγνωρίσουν ηγεμόνες τους. Οι Κορίνθιοι απάντησαν ότι θα τους βοηθήσουν και στη συνέχει έστειλαν εποίκους στην Επίδαμνο συνοδευόμενους από φρουρά Κορινθίων,Αμπρακιωτών και Λευκαδιτών. Οι Κερκυραίοι όταν έμαθαν ότι άποικοι και στρατιώτες έφθασαν στην Επίδαμνο, εξεστράτευσαν εναντίον της με 40 καράβια, είχαν μαζί τους εξόριστους Επιδαμνίους για να τους αποκαταστήσουν και τους Ιλλυριούς με τους οποίους είχαν συμμαχήσει, στρατοπέδευσαν μπροστά από την Επίδαμνο και άρχισαν την πολιορκία της που ήταν κτισμένη σε ισθμό.

Όταν οι Κορίνθιοι έμαθαν για την πολιορκία, ξεκίνησαν και αυτοί. Κατ' αρχάς προκήρυξαν νέα αποστολή αποίκων. Όσοι έφευγαν αμέσως θα είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους πολίτες της Επιδάμνου, όσοι ήθελαν να φύγουν αργότερα θα έπρεπε να καταθέσουν εγγύηση πενήντα κορινθιακών δραχμών. Στη συνέχεια ζήτησαν βοήθεια από τις συμμαχικές πόλεις, τα Μέγαρα έδωσαν 8 καράβια, οι Παλής της Κεφαλληνίας 4, η Επίδαυρος 5, η Ερμιόννη 1, η Τροιζήνα 2, η Λευκάδα 10, οι Αμπρακιώτες 8, από τη Θήβα ζήτησαν χρήματα ενώ από τους Ηλείους χρήματα και καράβια χωρίς πληρώματα, οι ίδιοι οι Κορίνθιοι ετοίμαζαν 30 καράβια και 3.000 οπλίτες. Όταν οι Κερκυραίοι πληροφορήθηκαν τις προετοιμασίες των Κορινθίων έστειλαν πρέσβεις στην Κόρινθο για να τους μεταπείσουν και να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, αλλά οι Κορίνθιοι δεν δέχτηκαν.

Οι Κορίνθιοι, όταν ο στόλος ετοιμάστηκε και έφτασαν και οι σύμμαχοί τους, ξεκίνησαν για την Επίδαμνο με 75 καράβια και 2.000 οπλίτες. Οι Κερκυραίοι κατάφεραν να ετοιμάσουν 80 καράβια, γιατί σαράντα πολιορκούσαν την Επίδαμνο και έπλευσαν εναντίον του εχθρού. Στη ναυμαχία νίκησαν οι Κερκυραίοι και βούλιαξαν 15 κορινθιακά καράβια, συγχρόνως οι Κερκυραίοι που πολιορκούσαν την Επίδαμνο την ανάγκασαν να παραδοθεί με όρο οι ξένοι άποικοι να πουληθούν σαν δούλοι ενώ οι Κορίνθιοι άποικοι να μείνουν αιχμάλωτοι μέχρι να αποφασίσουν.

Για τα επόμενα δύο χρόνια οι Κερκυραίοι έμειναν κύριοι της περιοχής και λεηλάτησαν αρκετές περιοχές από αυτές που είχαν βοηθήσει τους Κορίνθιους. Οι Κορίνθιοι όμως ναυπηγούσαν καράβια, ναυτολογούσαν πληρώματα από την Πελοπόννησο και όλη την υπόλοιπη Ελλάδα προσφέροντας καλούς μισθούς. Οι Κερκυραίοι μαθαίνοντας τις προετοιμασίες των Κορινθίων έστειλαν πρέσβεις στην Αθήνα να προσπαθήσουν να γίνουν σύμμαχοι και να τους βοηθήσουν. Συγχρόνως οι Κορίνθιοι έστειλαν και αυτοί πρέσβεις στην Αθήνα για να εμποδίσουν να βοηθήσει ο αθηναϊκός στόλος τον κερκυραϊκό.

Οι Αθηναίοι αφού άκουσαν και τις δύο αντιπροσωπείες συγκάλεσαν δύο φορές την Εκκλησία του Δήμου. Στην πρώτη διαγράφτηκε η τάση να δεχτούν τα επιχειρήματα των Κορινθίων, αλλά στη δεύτερη άλλαξαν γνώμη. Με την Κέρκυρα έκαναν αμυντική συμμαχία για αμοιβαία βοήθεια σε περίπτωση επίθεσης εναντίον της Κέρκυρας ή της Αθήνας. Λίγο αργότερα έστειλαν βοήθεια στην Κέρκυρα δέκα καράβια με την εντολή να μην επιτεθούν στους Κορίνθιους παρά μόνο αν προσπαθήσουν να χτυπήσουν την Κέρκυρα για να κάνουν απόβαση ή άλλο συμμαχικό μέρος. Έδωσαν τις οδηγίες αυτές για να μη παραβιάσουν τις τριαντάχρονες σπονδές.

Ενώ τα δέκα καράβια έφθασαν στην Κέρκυρα, οι Κορίνθιοι τέλειωσαν τις προετοιμασίες τους ξεκίνησαν με 150 καράβια και άραξαν και εγκατέστησαν το στρατόπεδό τους στην απέναντι ηπειρωτική ακτή, στο Χειμέριο της Θεσπρωτίας. Από την πλευρά τους οι Κερκυραίοι επάνδρωσαν 110 καράβια και οργάνωσαν το στρατόπεδό τους σε ένα από τα νησιά που λέγονται Σύβοτα, όπου βρίσκονταν και τα δέκα αθηναϊκά καράβια. Το πεζικό τους βρισκόταν στο ακρωτήριο Λευκίμμη μαζί με χίλιους Ζακυνθινούς που είχαν έλθει σε βοήθεια.

Οι δύο στόλοι ήλθαν αντιμέτωποι έξω από το Χειμέριο. Τα αθηναϊκά πολεμικά μπήκαν στο δεξί των Κερκυραίων που χώρισαν το στόλο τους σε τρεις μοίρες. Στην παράταξη των Κορινθίων τα καράβια των Μεγάρων και της Αμπρακίας μπήκαν στο δεξί, στη μέση μπήκαν οι άλλοι σύμμαχοι και στ' αριστερά παρατάχθηκαν οι Κορίνθιοι μα τα ταχύτερα καράβια τους απέναντι στους Αθηναίους. Η δεξιά πτέρυγα των Κορινθίων υπέφερε περισσότερο. Οι Κερκυραίοι με είκοσι καράβια τους κατατρόπωσαν και κυνήγησαν τα διασπαρμένα καράβια έως την ακτή, αποβιβάστηκαν στο στρατόπεδο, έβαλαν φωτιά στις έρημες σκηνές και άρπαξαν ό,τι υπήρχε. Στην αριστερή πτέρυγα, όπου πολεμούσαν οι ίδιοι οι Κορίνθιοι, κατατρόπωσαν τους αντιπάλους τους. Οι Αθηναίοι βλέποντας τους Κερκυραίους να πιέζονται, άρχισαν να τους βοηθούν πιο αποφασιστικά. Όταν φάνηκε καθαρά ότι οι Κερκυραίοι είχαν νικηθεί και οι Κορίνθιοι άρχισαν την καταδίωξη, αναπόφευκτα Κορίνθιοι και Αθηναίοι πολέμησαν μεταξύ τους.

Στο μεταξύ, οι Αθηναίοι έστειλαν άλλα είκοσι καράβια για να ενισχύσουν τα πρώτα δέκα μη νικηθούν οι Κερκυραίοι και δεν είναι αρκετά τα δέκα αθηναϊκά καράβια να τους προστατέψουν. Την επομένη τα τριάντα αθηναϊκά καράβια και όσα κερκυραϊκά μπορούσαν να ταξιδέψουν, ξεκίνησαν για τα ηπειρωτικά Σύβοτα, όπου είχαν στρατοπεδεύσει οι Κορίνθιοι. Αυτοί κατέβασαν τα καράβια τους στη θάλασσα, τα έβαλαν σε παράταξη στ' ανοιχτά, αλλά έμειναν ακίνητοι μη έχοντας κανένα σκοπό να πολεμήσουν. Οι Αθηναίοι άφησαν τους Κορίνθιους να πάνε οπουδήποτε θέλουν εκτός εναντίον της Κέρκυρας ή άλλης περιοχής που της ανήκει. Οι Κορίνθιοι ετοιμάστηκαν για την επιστροφή.

Στην επιστροφή, οι Κορίνθιοι κυρίευσαν με δόλο το Ανακτόριο που βρισκόταν στο στόμιο του Αμπρακικού κόλπου - κοινή αποικία της Κορίνθου και της Κέρκυρας - εγκατέστησαν Κορίνθιους αποίκους και γύρισαν στη Κόρινθο, όπου πούλησαν 800 Κερκυραίους που ήσαν δούλοι και φυλάκισαν 250 τους οποίους φρόντιζαν πολύ με την ελπίδα ότι, όταν θα επέστρεφαν στην Κέρκυρα θα μπορούσαν να μετατρέψουν την πολιτική της υπέρ της Κορίνθου.

Αυτή ήταν η πρώτη αφορμή πολέμου των Κορινθίων εναντίον των Αθηναίων. Παρά τις σπονδές είχαν ναυμαχήσει εναντίον τους στο πλευρό των Κερκυραίων.