Gistor

Στις 26 Απριλίου / 9 Μαΐου 1903, τουρκικός στρατός (μετά από πληροφορίες του Καραβαγγέλη), περικυκλώνει το Σμάρδεσι όπου βρίσκεται η συμμορία του Αντόνωφ.

Ο Τσακαλάρωφ, ο οποίος είχε επιστρέψει από την Ελλάδα την προηγουμένη και βρισκόταν στο Ντέμπενι, παρέλαβε την τοπική φρουρά και αυτή του Κωστενέτσι και προχώρησε για βοήθεια του Αντόνωφ. Όταν όμως έφθασε εκεί ήταν πια αργά.

Οι Τούρκοι είχαν κάψει τα 233 από τα 300 σπίτια του χωριού, σκότωσαν 85 κατοίκους και συνέλαβαν 80. Οι διασωθέντες βρήκαν καταφύγιο στα γύρω βουνά και χωριά.

Ανάμεσα σα θύματα συγκαταλέγονται ο παπα Βασίλειος, o Παναγιώτης Καράντζιας, ο επίτροπος της πατριαρχικής κοινότητας Αθανάσιος και ο προκάτοχός του Απόστολος, ο έφορος των ελληνικών σχολείων Παντελής Ράτου, ο Παντελής Κοροβέσης, o Βέντσιος και άλλοι.

Μετά την καταστροφή επιστρέφει ο Τσακαλάρωφ και καίει την ελληνική εκκλησία και το ελληνικό σχολείο.