Gistor

Στη θέση Μαρουλάς της νήσου Κύθνου εντοπίστηκαν και ανασκάφτηκαν αρχιτεκτονικά και ανθρωπολογικά κατάλοιπα, τα οποία χρονολογούνται στη Μεσολιθική εποχή (10.000-8.000 πριν από σήμερα).

Ο αρχαιολογικός χώρος του Μαρουλά βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, η οποία έχει διαβρώσει εμφανώς τμήμα της μεσολιθικής εγκατάστασης. Η έκταση της θέσης υπολογίζεται σε δύο στρέμματα περίπου. Η περιορισμένης έκτασης ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως, λίγα μόλις εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, ακέραιους ανθρώπινους σκελετούς σε στάση οκλαδόν ή σχεδόν οκλαδόν. Πρόκειται για τις πρώτες γνωστές από τον αιγαιακό χώρο υπαίθριες ταφές, που έρχονται να προστεθούν σε κείνες, που βρέθηκαν παλαιότερα, σε σπήλαια στην Αττική, στο Φράγχθι Ερμιονίδας, στη Θεόπετρα Καλαμπάκας και στα Γιούρα Αλόννησου.

Εκτός από τις ταφές στο Μαρουλά αποκαλύφθηκαν τα πρώτα λείψανα κατοικιών της Μεσολιθικής που γνωρίζουμε από τον Ελλαδικό χώρο. Πρόκειται για τμήμα από πλακόστρωτο δάπεδο, που ανήκε πιθανότατα σε κάποιου είδους κατάλυμα.

Η συνύπαρξη αρχιτεκτονικών λειψάνων και ταφών υποδηλώνει τη μακροχρόνια εγκατάσταση μιας κοινότητας κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, που αποδίδεται στη συστηματική ενασχόληση με την αλιεία και τη συλλογή οστρέων.

Η μελέτη των κινητών ευρημάτων της ανασκαφής, λίθινων και οστέινων τέχνεργων, καθώς και οστών ζώων δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.

Τα ευρήματα από το Μαρουλά έχουν ιδιαίτερη σημασία μια και η μελέτη της Μεσολιθικής στην Ελλάδα στηρίζεται σε ευρήματα προερχόμενα μέχρι στιγμής από ελάχιστες θέσεις. Η ανακάλυψη θέσεων της εποχής αυτής - εκτός από την Κύθνο - στην Αλόννησο και στο σπήλαιο του Κύκλωπα στα Γιούρα, σε συνδυασμό με τη διαπιστωμένη χρήση του οψιανού στο σπήλαιο Φράγχθι της Ερμιονίδας, αποτελούν αδιάσειστες ενδείξεις για ευκαιριακή εξερεύνηση αλλά και την κατοίκηση των νησιών του Αιγαίου (Κυκλάδων και Σποράδων) ήδη από την πρώιμη φάση του Ολόκαινου.