Gistor

(George's Site)

Διαφήμιση
Θέρμος PDF Εκτύπωση E-mail
Συντάχθηκε απο τον/την Administrator   
Κυριακή, 15 Φεβρουάριος 2015 14:47

Θέρμος

Νέα εποχή αρχίζει στον Θέρμο τον 11ο αι. π.Χ. με την εισαγωγή και παραγωγή αμαυρόχρωμης κεραμικής με γεωμετρική διακόσμηση, που μπορεί τεχνοτροπικώς και στρωματογραφικώς, τουλάχιστον στον Θέρμο, να χρονολογηθεί στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου και να σχετισθεί με εκείνη της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Την ίδια εποχή σημαδεύει και η οικοδόμηση ενός μεγάλου κτηρίου, του μεγάρου Β. Ο Θέρμος την εποχή αυτή των μεγάλων αναστατώσεων και της κρίσης που ακολούθησε τον αφανισμό του μυκηναϊκού πολιτισμού, αποκόπτεται από τη νοτιότερη Ελλάδα και συνδέεται με τον βορειοδυτικό πολιτισμικό χώρο. Δεν γνωρίζουμε εάν έγινε εγκατάσταση νέων πληθυσμιακών ομάδων ή μόνο αλλαγή προσανατολισμού, και δεν είναι ασφαλές ότι συντελέστηκε ανατροπή του πολιτικοκοινωνικού συστήματος. Ο Θέρμος εξακολουθεί να έχει την ίδια λειτουργία στην κεντρική Αιτωλία. Το μέγαρο Β όπως παλαιότερα το αψιδωτό μέγαρο Α είναι αρχηγική έδρα και χώρος συναντήσεων. Είναι μακρόστενο ορθογώνιο κτήριο με τριμερή διαίρεση, διαστάσεων 21,40Χ7,30 μ. Αποδείχθηκε ότι οι παρατηρούμενες αποκλίσεις των τοίχων του από την ευθεία δεν είναι αποτέλεσμα αρχικού σχεδιασμού, αλλά οφείλονται σε μεταγενέστερες και τυχαίες αλλοιώσεις. Κατά την εποχή λειτουργίας του κτηρίου υπήρχε προ της εισόδου κατασκευασμένος από πλάκες λάκκος θυσιών στον οποίο βρέθηκαν οστά εριφίου και πουλιών. Η άσκηση λατρείας κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού όσο και κατά τους Σκοτεινούς χρόνους στον Θέρμο δεν έχει σχέση με ηρωική λατρεία, σύμφωνα με τα έως τώρα ανασκαφικά στοιχεία.

Κατά τους πρώιμους αυτούς χρόνους δεν υπήρχε ιδιαίτερος χώρος λατρείας (τέμενος), και ο Θέρμος δεν μπορεί να ενταχθεί ακόμη στην κατηγορία των πρώιμων ιερών, όπως της Ολυμπίας, της Ισθμίας και άλλων. Μόνο μετά την καταστροφή του μεγάρου Β, πιθανότερα στις αρχές του 8ου αι. π.Χ., και με την ίδρυση της εστίας των ολόκαυστων θυσιών ανάμεσα στα ερείπια των τοίχων του αρχηγικού οίκου, αρχίζει κοινοτική λατρεία. Θυσίες διαφορετικές γίνονταν και σε ευκαιριακούς βόθρους που βρέθηκαν συντροφευμένοι με σιδερένια αφιερώματα, κυρίως αιχμές δοράτων και μαχαίρια. Την ίδια εποχή άρχισαν, φαίνεται, και οι κανονικές θυσίες, οι ακολουθούμενες από ευωχίες. Στο μελανό στρώμα των θυσιών αυτών υπήρχαν τα χαλκά αφιερώματα της Ύστερης Γεωμετρικής περιόδου, ανάμεσά τους το συριακό ειδώλιο του θεού Reshef, που πιθανότατα έχει θεωρηθεί μορφή του Απόλλωνος, ειδώλιο κελητίζοντος ιππέα που μπορεί να αποδοθεί σε βορειοδυτικό εργαστήριο χαλκοπλαστικής (ενώ το άλογο παριστάνεται ακίνητο, ο ιππέας, κρατώντας ηνίο και κέντρον, έχει την έντονη κίνηση αναβάτη αλόγου που τρέχει) και πολυάριθμοι σφηκωτήρες βοστρύχων, που υποδηλώνουν την αφιέρωση της κόμης από τους νέους και τις νέες κατά τις τελετές "μεταβάσεων" (ενηλικίωσης κ.α.).

Εντός του 7ου αι. π.Χ. ο χώρος λατρείας ορίσθηκε από σειρά ακανόνιστων πλακών που τοποθετήθηκαν ελλειψοειδώς γύρω από τον χώρο της πήλινης εστίας των ολόκαυστων θυσιών και των βόθρων και ίσως στήριζαν ελεύθερους μικρούς πεσσούς. Την εποχή των πλακών του ελλειπτικού περιβόλου είχε στηθεί στον χώρο των βόθρων και βρέθηκε στη θέση του αργός ιερός λίθος, σύμβολο ανεικονικό παρουσίας θεότητας ή δαίμονος. Προς Β της εστίας διατηρήθηκε, επισκευαζόμενο κατά καιρούς, το πίσω δωμάτιο του μεγάρου Β για τις ανάγκες της λατρείας. Η νέα ανασκαφή έδειξε ότι το μέγαρο Β δεν μετατράπηκε σε ναό και δεν το διαδέχθηκε άμεσα ο πρώιμος αρχαϊκός σηκός. Μεταξύ των δύο στρωματογραφικών οριζόντων, του μεγάρου Β και του ναού του Απόλλωνος, αποκαταστάθηκε η μακρά περίοδος της υπαίθριας λατρείας.

Η εγκατάσταση της λατρείας του Απόλλωνος εντός του 8ου αι. π.Χ. ήταν πιθανώς προγραμματική επιδίωξη ισότιμων κοινοτήτων της κεντρικής περιοχής και μία πρώτη πράξη εθνοτισμού των Αιτωλών της περιοχής αυτής. Το ιερό του Θέρμου χωρίς να έχει γίνει ακόμη εθνοτικό ή παναιτωλικό, έχει αρχίσει να λειτουργεί ως τόπος συνόδου των λαών πλησιόχωρων κοινοτήτων και να προσφέρει κοινοτική συνοχή. Αυτό υποδηλώνει ίσως και ανταγωνισμό προς άλλες περιοχές, τουλάχιστον της Αιτωλίας. π.χ. της Καλυδώνος και της Πλευρώνος που επίσης πάσχιζαν, όπως δείχνει ο "Νηών Κατάλογος" της Ιλιάδος, για εθνοτική συγκρότηση.

Προς τα τέλη του 7ου αι. π.Χ. ο Θέρμος, ήταν σε θέση να αναδείξει το υπερκοινοτικό πρόσωπο που είχε ήδη διαμορφώσει, με την ανοικοδόμηση μνημειωδών κτηρίων. Γύρω στο 620 π.Χ. κτίζεται στον χώρο του μεγάλου βωμού της στάχτης ο πρώτος ναός του Απόλλωνος, ο οποίος φαίνεται ότι ήταν απλός σηκός χωρίς περίσταση κιόνων, με αέτωμα ίσως μόνο εμπρός. Στον ναό αυτόν ανήκουν πήλινες αρχιτεκτονικές διακοσμήσεις, σίμες, υδροροές οι οποίες στις πλάγιες όψεις ήταν κεφαλές λιονταριών και εναλλάσσονταν με ακροκέραμα, γυναικεία πρόσωπα δαιδαλικής τέχνης. Η κεράμωσή του ανανεώθηκε την Ύστερη Αρχαϊκή περίοδο ή τον 5ο αι π.Χ. με νέα ακροκέραμα γυναικείων και ανδρικών μορφών. Οι σωζόμενες παραστάσεις είναι: Γοργόνειο, ο Περσεύς που φεύγει μετά τον αποκεφαλισμό της Μέδουσας, η Χελιδών και η Αηδών του μύθου της Πρόκνης κααι της Φιλομήλας, οι κόρες του Προίτου απαλλαγμένες από τη μανία, η απολλώνια τριάς, κυνηγός με ελάφι και αγριόχοιρο και ίσως ο Τυφών. Οι μύθοι είναι κατεξοχήν πρωτοελληνικοί.

LAST_UPDATED2
 

Εγγραφειτε στο Newsletter μας


Έχουμε 12 επισκέπτες συνδεδεμένους

Το Site φαίνεται καλλίτερα με:
και 

Συντομα Βοηθητικα Μηνυματα

Το περιεχόμενο του Site που είναι προσβάσιμο από τους απλούς επισκέπτες είναι περιορισμένο. Μόνο τα μέλη έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενο. Μόλις κάνετε Login θα εμφανισθούν όλες οι επιλογές από το Μενού Περιεχόμενα.