Gistor

Ανέλπιστο εύρημα επιφύλασσε ανασκαφή ρουτίνας για τον έλεγχο θεμελίων κτηρίου στην περιοχή της Ακρόπολης: Βρέθηκε μια αρχαία δικαστική έδρα. Εύρημα εξαιρετικό και σπάνιο, που ξαναζωντανεύει έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς της αρχαίας Αθήνας, όπως ήταν η λειτουργία των δικαστηρίων, στα οποία μετείχαν και οι πολίτες.

Τα περισσότερα δικαστήρια ήταν συγκεντρωμένα στην αρχαία Αγορά, όπως αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας. Το πιο φημισμένο ήταν ο Άρειος Πάγος, στον οποίο δικάστηκε πρώτος ο θεός Άρης, γιατί είχε σκοτώσει τον Αλιρρόθιο, όπως και ο Ορέστης για τον φόνο της μητέρας του. 
Ως ένα από τα αρχαιότερα δικαστήρια της Αθήνας αναφέρεται το «Δικαστήριον επί Δελφινίω» (περί το 500 π.Χ.), που βρίσκεται στην περιοχή του Ιλισού (στα νοτιοδυτικά του μεταγενέστερου ναού του Δελφινίου Απόλλωνος). Σώζονται τα θεμέλιά του μέσα στην αρχαιολογική περίφραξη, στη συμβολή των οδών Αθαν. Διάκου και Αμαλίας. Σ' αυτό το δικαστήριο, που ιδρύθηκε από τον βασιλιά της Αθήνας Αιγέα, πατέρα του Θησέα, δίπλα στο ανάκτορό του, δικάζονταν οι «δίκαιοι» φόνοι. Δηλαδή, εκείνοι που διαπράττονταν σε περίπτωση μοιχείας ή κατά τις πολεμικές συγκρούσεις. Εκεί πήγε να δικαστεί για να εξιλεωθεί ο Θησέας, γιατί είχε σκοτώσει τους μυθικούς γίγαντες γιους του Πάλλαντα, τους Παλλαντήδες. 
Το δικαστικό έδρανο, που βρέθηκε τυχαία στην ίδια περιοχή (νοτιοανατολικά της Ακρόπολης), δεν φαίνεται να έχει ποτέ μετακινηθεί από τη θέση του. Είναι ένα ορθογώνιο, μαρμάρινο «πόντιουμ» πίσω από το οποίο θα στεκόταν ο δικαστής και γύρω του ο κατήγορος, οι κατηγορούμενοι και οι μάρτυρες. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν το εύρημα ως ένα από τα σπουδαιότερα των τελευταίων χρόνων, γιατί μαρτυρά για πρώτη φορά την ύπαρξη δικαστηρίου στη θέση αυτή. 
Στην περίπτωση αυτή δεν φαίνεται να υπήρχε κάποιο οικοδόμημα, σε αντίθεση με το «επί Δελφινίω» που ήταν ένα τριμερές οικοδόμημα με αυλή μπροστά - το λεγόμενο «Περίφρακτον», που περιέβαλλε το δικαστήριο. Δίκες στο ύπαιθρο αφορούσαν κυρίως φόνους, ώστε να μη βρεθούν κάτω από την ίδια στέγη με τον φονιά. Στις πηγές αναφέρονται κι άλλα δικαστήρια, όπως το «τρίγωνο» από το σχήμα του και το «παράβυστο», που δίκαζε σε μέρη αφανή της πόλης ασήμαντες υποθέσεις. Για τους πρώτους δικαστές γνωρίζουμε ότι αποτελούνταν από ένα συμβούλιο ευγενών. Το σώμα αυτό αργότερα πέρασε υπό τον έλεγχο της Εκκλησίας του Δήμου. 
Η ανασκαφή του οικοπέδου έχει ολοκληρωθεί αλλά η βαριά και πολύτιμη έδρα της Θέμιδας περιμένει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο να αποφασίσει πότε θα γίνει η μεταφορά της σε άλλο χώρο στεγασμένο και ασφαλή. Προς το παρόν παραμένει στο οικόπεδο που βρέθηκε. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να ξεχαστεί εκεί και τα καιρικά φαινόμενα του χειμώνα να σβήσουν τα χαράγματα που φέρει το αρχαίο και να χαθούν ενδεχομένως πολύτιμες πληροφορίες. 
Στο ίδιο οικόπεδο έχουν αποκαλυφθεί κάποια υπολείμματα τοίχων, τα οποία δεν είναι ενδιαφέροντα και ως εκ τούτου δεν είναι ανάγκη να διατηρηθούν. Η διάλυσή τους, όμως, δεν μπορεί να γίνει, ούτε η μεταφορά του ευρήματος, χωρίς την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Πηγή: Ελευθεροτυπία